جراحی سرطان برای تشخیص یا درمان سرطان

نتیجه جراحی سرطان ممکن است باعث احساس اضطراب در شما شود. با مطالعه بیشتر در مورد جراحی سرطان و چگونگی و علت استفاده از آن، ذهن خود را آرام کنید. جراحی سرطان (عملی برای برداشتن بخشی از بدن شما برای تشخیص یا درمان سرطان) پایه و اساس درمان سرطانی است که در بدن باقی مانده است.

نوبت دهی بهترین پزشکان متخصص جراحی سرطان در تهران

دلایل جراحی سرطان

دلایل عمده‌ای که ممکن است تحت عمل جراحی سرطان قرار بگیرید عبارتند از:

• پیشگیری از سرطان. اگر شما خطر ابتلا به سرطان بالا در برخی از بافت‌ها یا اندام‌های خاص خود دارید، پزشک شما ممکن است قبل از بروز سرطان، توصیه کند که آن بافت‌ها یا اندام را بردارند.
  به عنوان مثال، اگر شما با یک بیماری ژنتیکی به نام پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی به دنیا آمده باشید؛ پزشک شما ممکن است از عمل جراحی سرطان برای برداشتن روده بزرگ و راست روده شما استفاده کند، زیرا شما خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ بالایی دارید.
• تشخیص. ممکن است پزشک شما نوعی از جراحی سرطان را برای برداشتن کامل یا بخشی از یک تومور را استفاده کند. این عمل جراحی اجازه می‌دهد تا تومور زیر یک میکروسکوپ مورد بررسی قرار گیرد، برای تعیین اینکه آیا رشد توده، سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوش خیم) است.
• تعیین مرحله. جراحی سرطان به پزشک شما کمک می‌کند تا تعیین کند که به چه میزان سرطان شما پیشرفت کرده است، که به این میزان، مرحله می‌گویند. عمل جراحی سرطان به پزشک شما اجازه می‌دهد تا اندازه تومور شما را ارزیابی کند و تشخیص دهد که آیا به غدد لنفاوی شما رفته است یا خیر. آزمایشات اضافی دیگری ممکن است برای تعیین مرحله‌ی سرطان لازم باشد.
• درمان اولیه. برای بسیاری از تومورها، عمل جراحی سرطان بهترین فرصت برای درمان است، به ویژه اگر سرطان موضعی باشد و گسترش نیافته باشد.
• عمل جراحی کاهنده حجم. هنگامی که امکان حذف تمام تومور سرطانی وجود ندارد.
  به عنوان مثال، به علت آنکه انجام این کار ممکن است به شدت به یک اندام آسیب برساند، پزشک شما ممکن است تا حد ممکن از تومور را بردارد (دبالکینگ، عمل جراحی کاهنده حجم)؛ به منظور اینکه شیمی درمانی یا پرتودرمانی موثرتر باشند.
• تسکین علائم یا عوارض جانبی. گاهی اوقات از جراحی برای بهبود کیفیت زندگی شما به جای اینکه خود سرطان را معالجه کند استفاده می‌شود.
  به عنوان مثال، برای تسکین درد ناشی از توموری که به عصب یا استخوان فشار وارد می‌کند؛ یا برای برداشتن توموری که روده شما را مسدود می‌کند.

جراحی اغلب با سایر درمان‌های سرطان، مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی ترکیب می‌شود. اینکه آیا شما نیاز به روش معالجه سرطان اضافی دارید، بستگی به نوع سرطان، مرحله آن و وضعیت کلی سلامت شما دارد.

به طور سنتی، هدف اصلی جراحی سرطان، درمان سرطان شما با برداشتن تمام بخش سرطانی از بدن است. جراح معمولاً این کار را با ایجاد برش در بدن شما و از برداشتن سرطان به همراه برخی از بافت‌های سالم اطراف آن انجام می‌دهد؛ تا مطمئن شود که همه‌ی بافت‌های سرطانی برداشته شده‌اند.

جراح شما همچنین ممکن است برخی از غدد لنفاوی موجود در منطقه را بردارد تا تعیین کند که آیا سرطان گسترش پیدا کرده است یا خیر. این موضوع به پزشک کمک می‌کند تا شانس بهبودی شما و همچنین نیاز به درمان‌های بیشتر را ارزیابی کند.

در مورد جراحی سرطان پستان، پزشک شما ممکن است با برداشتن کل پستان (ماستکتومی) یا برداشتن تنها بخشی از پستان یا برخی از بافت‌های اطراف آن که سرطانی است (لامپکتومی)، سرطان را از بین ببرد.

در مورد جراحی سرطان ریه، پزشک شما ممکن است بخشی از یک ریه (لوبکتومی) یا کل ریه (پنومونکتومی) را در تلاش برای اطمینان از برداشت همه‌ی بافت‌های سرطانی از بین ببرد.

در هر دو مثال، ممکن است جراح برخی از غدد لنفاوی موجود در منطقه را در زمان عمل برداشت کند تا ببیند که آیا سرطان گسترش پیدا کرده است یا خیر.

انواع روش‌های جراحی سرطان

بسیاری از انواع دیگر روش‌های جراحی برای معالجه سرطان و شرایط پیش سرطانی وجود دارد و محققان همچنان به تحقیق در مورد روشهای جدید ادامه می‌دهند. برخی از انواع رایج جراحی سرطان عبارتند از:

• کرایو(سرما) جراحی. در طی این نوع جراحی، پزشک شما از مواد بسیار سرد مانند اسپری ازت مایع یا کاوشگر سرد برای منجمد کردن و تخریب سلول‌های سرطانی یا سلول‌هایی که ممکن است سرطانی شوند، مانند سلول‌های غیر عادی در دهانه رحم شما که می‌توانند به سرطان دهانه رحم تبدیل شوند؛ استفاده می‌کنند.
• جراحی الکتریکی. با استفاده از جریان‌های الکتریکی با فرکانس بالا، پزشک شما می‌تواند سلول‌های سرطانی مثلا در دهان یا روی پوست شما را بکشد.
• جراحی با لیزر. جراحی با لیزر، که برای درمان بسیاری از انواع سرطان استفاده می‌شود، از پرتوهای نور با شدت زیاد برای کوچک کردن یا خرد کرد سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند.
• جراحی موس. برای از بین بردن سرطان از برخی مناطق حساس پوست مانند نزدیکی چشم و برای ارزیابی میزان عمقی که سرطان پیش رفته است مفید است؛ این روش جراحی شامل برداشتن دقیق لایه به لایه سرطانی توسط اسکالپل (نوعی تیغ جراحی) است. پس از برداشتن یک لایه، پزشک شما آن را زیر یک میکروسکوپ ارزیابی می‌کند، به همین روش ادامه می‌یابد تا زمانی که تمام سلول‌های غیرطبیعی برداشته شود و بافت اطراف آن هیچگونه شواهدی از سرطان را نشان ندهد.
• جراحی لاپاروسکوپی. جراح از یک لاپاروسکوپ برای دیدن داخل بدن شما بدون ایجاد برش‌های بزرگ استفاده می‌کند. به جای آن، چندین برش کوچک ایجاد شده و یک دوربین ریز و ابزار جراحی به بدن شما وارد می‌شوند. جراح یک صفحه مانیتور را که آنچه را که دوربین درون بدن شما می‌بیند نشان می‌دهد؛ تماشا می‌کند. برش‌های کوچکتر به معنی بهبودی سریع‌تر و کاهش خطر عوارض است. جراحی لاپاروسکوپی در تشخیص سرطان، تعیین مرحله، درمان و تسکین علائم استفاده می‌شود.
• جراحی روباتیک. در جراحی روباتیک، جراح از میز عمل جراحی دور می‌شود و صفحه ای را تماشا می‌کند که یک تصویر سه بعدی از منطقه مورد نظر جراحی، نمایش می‌دهد. جراح از کنترل‌های دستی استفاده می‌کند که به یک ربات می‌گوید چگونه می‌تواند ابزارهای جراحی را برای انجام عمل استفاده کند. جراحی روباتیک به جراح کمک می‌کند که در مناطق با دسترسی سخت عمل کند.
• جراحی از طریق مجرای طبیعی. جراحی از طریق مجرای طبیعی در حال حاضر به عنوان روشی برای عمل بر روی اندامهای شکم، بدون ایجاد برش در پوست مورد مطالعه قرار گرفته شده است. به جای آن، جراحان ابزار جراحی را از طریق دهانه‌های طبیعی بدن، مانند دهان، راست روده یا واژن شما عبور می‌دهند. به عنوان مثال، یک جراح ممکن است ابزار جراحی را به طرف پایین گلو و درون معده شما در طی جراحی از طریق مجرای طبیعی عبور دهد. در این حین برش کوچکی در دیواره معده ایجاد می‌شود و ابزار جراحی به منظور گرفتن نمونه‌ای از بافت کبد یا برداشتن کیسه صفرا به داخل حفره شکمی منتقل می‌شوند. جراحی از طریق مجرای طبیعی، آزمایشی است و تعداد کمی از عمل‌ها به این روش انجام شده است. پزشکان امیدوارند که این روش می‌تواند خطر عفونت، درد و سایر عوارض جراحی را کاهش دهد.

جراحی سرطان همچنان در حال تکامل است. محققان در حال تحقیق روی سایر روشهای جراحی با هدف انجام روش‌های کم تهاجمی‌تر هستند.

مراحل قبل از جراحی سرطان

آماده سازی و التیام بعد از عمل جراحی سرطان، بر اساس نوع عمل بسیار متفاوت است. اما به طور کلی، شما می‌توانید تشابهات مشخصی بین همه‌ی آنها را انتظار داشته باشید، از جمله:

• آماده‌سازی. به طور کلی مورد انتظار است که در روزهای قبل از عمل جراحی شما تست‌های خاصی مانند آزمایش خون، آزمایش ادرار، اشعه ایکس و سایر آزمایش‌های تصویربرداری برای شما انجام شود. این آزمایشات به پزشک شما کمک می‌کند تا نیازهای جراحی شما؛ مانند گروه خونی شما در صورت نیاز به انتقال خون و شناسایی خطرات احتمالی مانند عفونت‌ها را سنجش کند.
• بیهوشی. اگر عمل جراحی دارید، شما احتمالا به بعضی از انواع داروهای بیهوشی احتیاج خواهید داشت. گزینه‌های شما برای نوع بیهوشی بر اساس نوع عمل خواهد بود.
• بهبودی. بسته به نوع جراحی، ممکن است قبل از رفتن به خانه مدتی در بیمارستان بمانید. تیم مراقبت سلامتی شما برای بهبودی شما، دستورالعمل‌های خاصی؛ مانند نحوه مراقبت از هرگونه زخم، اجتناب از چه مواد غذایی یا فعالیت‌هایی، و مصرف چه داروهایی را ارائه خواهد داد.

اینکه چه عوارض جانبی ممکن است بعد از جراحی سرطان تجربه کنید، بستگی به جراحی خاص شما دارد. به طور کلی، بیشتر عمل‌های سرطان خطرات زیر را دارند:

• درد. درد یک عارضه جانبی متداول در بیشتر عمل‌ها است. برخی باعث درد بیشتر نسبت به سایرین می‌شوند. تیم مراقبت سلامتی شما خواهد گفت که چگونه درد خود را به حداقل برسانید و داروهایی را برای کاهش یا از بین بردن درد شما فراهم خواهد کرد.
• عفونت. محل عمل شما می‌تواند عفونی شود. تیم مراقبت سلامتی شما به شما نحوه مراقبت از زخم را پس از عمل نشان خواهد داد. این روش معمول را به خوبی دنبال کنید تا از عفونت جلوگیری کنید؛ که عفونت می‌تواند زمان بهبودی شما بعد از عمل طولانی‌تر کند. در موارد نادری که عفونت رخ می‌دهد، پزشک شما احتمالاً آن را با آنتی بیوتیک درمان می‌کند.
• از دست دادن عملکرد اندام. برای از بین بردن سرطان، ممکن است جراح نیاز به برداشتن یک عضو کامل داشته باشد. به عنوان مثال، یک کلیه ممکن است برداشته شود (نفرکتومی)؛ اگر شما به سرطان کلیه مبتلا هستید. برای برخی از این عمل‌ها، اندام باقیمانده می‌تواند به اندازه کافی برای جبران آنچه که از دست داده‌اید عملکرد داشته باشد، اما در شرایط دیگری ممکن است شما دچار اختلالات شوید. به عنوان مثال، برداشتن یک ریه (پنومونکتومی) ممکن است باعث سختی در تنفس شود.
• خونریزی. تمام عمل‌ها خطر خونریزی را به همراه دارد. جراح شما سعی خواهد کرد که این خطر را به حداقل برساند.
• لخته‌های خون. در حالی که شما در حال بهبودی از جراحی هستید، شما در معرض خطر بالا ساخت یک لخته خون هستید. اگرچه خطر کوچکی است، اما این عارضه می‌تواند جدی باشد. ایجاد لخته‌های خون در پاها بیشتر رایج است و ممکن است باعث تورم و درد شود. لخته خونی که جدا می‌شود و به ریه می‌رود (آمبولی ریوی) یک وضعیت خطرناک و گاهی کشنده است. جراح شما اقدامات احتیاطی را برای جلوگیری از ایجاد لخته‌های خون، مانند بلند کردن و خارج کردن شما از تخت‌خواب در اسرع وقت بعد از عمل، یا تجویز داروی رقیق کننده خون برای کاهش خطر لخته شدن خون؛ انجام می‌دهد.
• تغییر عملکرد روده و مثانه. بلافاصله بعد از جراحی‌تان، ممکن است شما مشکل در حرکت روده یا تخلیه مثانه را تجربه کنید. معمولاً بر حسب نوع عمل خاص شما، در طی چند روز این مشکل برطرف می‌شود.

هر چه پزشک شما در مورد معالجه سرطان توصیه کند، احتمالاً شما در مورد وضعیت خود و روند درمان احساس اضطراب خواهید داشت. دانستن اینکه چه چیزی را می‌توان انتظار داشت کمک کننده است. از این اطلاعات برای کمک به پرسیدن سؤالات آگاهانه، هنگام ملاقات با پزشک کمک بگیرید.