بیوپسی: انواع روش‌های نمونه برداری تشخیصی سرطان

ممکن است از بیوپسی (نمونه برداری) پیش رو کمی نگران باشید. به دست آوردن اطلاعات درباره بیوپسی و این که چگونه و چرا انجام می‌شوند، می‌تواند به کاهش اضطراب شما کمک کند.

بیوپسی عملی است که طی آن، تکه ای از بافت یا نمونه‌ای از سلول‌ها از بدن شما برداشته می‌شود و این نمونه در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. اگر علائم و نشانه‌های خاصی داشته‌اید یا این که پزشک شما به تشخیصی رسیده است که جای نگرانی دارد باید بیوپسی انجام دهید تا مشخص شود آیا بیماری شما سرطان است یا دلایل دیگری دارد.

با این که آزمایش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس، برای تشخیص توده‌ها یا قسمت‌های غیر عادی مفیدند اما به تنهایی نوع سلول‌های سرطانی را از غیر سرطانی تفکیک نمی‌کنند. برای بسیاری از سرطانها، تنها راه تشخیص تفریقی، انجام بیوپسی برای برداشتن سلول‌ها به منظور انجام بررسی دقیق‌تر است.

برای دریافت مشاوره پزشکی بیوپسی با کارشناسان پزشکی پلی نیک تماس بگیرید

در اینجا به بررسی انواع روش‌های نمونه برداری مورد استفاده در تشخیص سرطان‌ها می‌پردازیم.

بیوپسی مغز استخوان

ممکن است پزشک شما بعد از مشاهده نتایج آزمایش غیرعادی خون شما یا بعد از این که شک برد سرطان از مغز استخوان نشات گرفته یا به آن مهاجرت کرده است نمونه برداری مغز استخوان را توصیه کند.

مغز استخوان یک ماده اسفنجی درون استخوان‌های بزرگ است که سلول‌های خونی را تولید می‌کند. تجزیه و تحلیل یک نمونه از مغز استخوان نشان می‌دهد که چه چیز احتمالا باعث مشکلات خونی شما شده است.

بیوپسی مغز استخوان برای تشخیص گستره متنوعی از بیماری‌های خونی رایج است هم برای موارد سرطانی هم غیر سرطانی از جمله سرطان‌های خون مانند لوسمی، لنفوم و میلومای چندگانه. همچنین با گرفتن بیوپسی از مغز استخوان سرطان‌هایی را می‌توان تشخیص داد که از جای دیگری آغاز شده‌اند و به مغز استخوان مهاجرت کرده‌اند.

در زمان بیوپسی مغز استخوان، پزشک شما با استفاده از یک سوزن بلند یک نمونه از مغز استخوان را از پشت استخوان ران شما خارج می‌کند. در برخی موارد، ممکن است پزشک از استخوان‌های دیگر بدن شما نیز مغز استخوان را نمونه برداری کند. پیش از نمونه برداری، به شما بی‌حسی موضعی داده می‌شود تا در زمان عمل، احساس ناراحتی نکنید.

بیوپسی آندوسکوپی

در زمان آندوسکوپی، پزشک شما از یک لوله نازک قابل انعطاف (اندوسکوپ) استفاده می‌کند که نوری در انتهای آن تعبیه شده است تا بتواند ساختارهای درون بدن شما را ببیند. ابزارهای خاصی از درون لوله وارد می‌شوند تا نمونه کوچکی از بافت را برای تجزیه و تحلیل بردارند.

در جواب این سوال که چه نوع نمونه برداری اندوسکوپی برای شما انجام می‌شود پاسخ به این بستگی دارد که محل شک به بیماری در کدام ناحیه قرار گرفته است. لوله‌هایی که در نمونه برداری اندوسکوپی استفاده می‌شوند ممکن است از راه دهان، مقعد، مجاری ادراری یا از طریق ایجاد یک برش کوچک از پوست شما وارد بدن شما شوند.

مثال‌هایی از عمل‌های بیوپسی اندوسکوپی شامل سیستوسکوپی برای نمونه برداری از بافت درون مثانه، برونکوسکوپی (معاینه نای و نایژه ها) برای نمونه برداری از ریه ها و کولونوسکوپی برای نمونه برداری از کولون شما می‌شود.

بسته به نوع بیوپسی اندوسکوپی که برای شما توصیه شده است، پیش از عمل به شما داروی بی حس کننده یا آرامبخش داده می‌شود.

بیوپسی با سوزن

پزشک شما در زمان نمونه برداری با سوزن، برای برداشتن سلول‌های یک بافت خاص از یک سوزن مخصوص استفاده می‌کند. از یک سوزن بیوپسی اغلب برای تومورهایی استفاده می‌شود که پزشک شما از طریق پوست هم می‌تواند آنها را لمس کند برای مثال برجستگی های مشکوک سینه و غده های بزرگ شده لنفاوی. زمانی که بیوپسی با تصویربرداری های اشعه ایکس نیز همراه باشد می‌توان از سوزن بیوپسی برای نمونه برداری از ناحیه مشکوک غیر قابل لمس از طریق پوست هم استفاده کرد.

عمل بیوپسی با سوزن شامل موارد زیر می شود:

• آسپیراسیون با سوزن ظریف. در زمان آسپیراسیون با سوزن ظریف، یک سوزن بلند و نازک وارد ناحیه مشکوک می شود. برای کشیدن مایعات و سلولها و تجزیه و تحلیل آنها از یک سرنگ استفاده می شود.
• بیوپسی سوزنی هسته ای. یک سوزن بلند با نوک تیز در زمان نمونه برداری با سوزن هسته‌ای استفاده می‌شود تا یک ستون از بافت را از ناحیه مشکوک خارج کند.
• بیوپسی همراه با وکیوم. در زمان بیوپسی همراه با وکیوم یک دستگاه ساکشن، میزان مایعات و سلول‌هایی را که از طریق سوزن خارج می‌شوند افزایش می‌دهد. این کار سبب می‌شود تعداد دفعاتی که باید سوزن وارد بافت شود تا میزان مناسبی از نمونه برداری انجام شود کاهش یابد.
• بیوپسی همراه با تصویربرداری. در بیوپسی همراه با تصویربرداری، عمل تصویربرداری مانند اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (CT)، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) با سوزن بیوپسی ترکیب می‌شود.
  

  بیوپسی همراه با تصویربرداری به پزشک شما امکان می‌دهد تا به ناحیه‌های مشکوک که از طریق پوست قابل لمس نیستند مانند ناهنجاری‌های کبد، ریه یا پروستات دسترسی داشته باشد. با تصویربرداری همزمان، پزشک شما مطمئن می‌شود که سوزن به نقطه درستی وارد شده است.

به شما بی‌حسی موضعی داده می شود تا ناحیه پیش از بیوپسی به منظور کاهش درد بی‌حس شود.

بیوپسی پوستی

در بیوپسی پوستی (جلدی) از سلول‌های سطح بدن شما نمونه برداری انجام می‌شود. برای تشخیص مشکلات پوستی مانند ملانوما و سرطانهای دیگر از بیوپسی پوست استفاده می‌شود. این که چه نوع بیوپسی پوستی برایتان انجام می‌شود به نوع سرطانی که به آن مشکوک شده‌اند و میزان سلول‌های مشکوک بستگی دارد. عمل بیوپسی پوست شامل موارد زیر می‌شود:

• بیوپسی تراشی. در زمان بیوپسی تراشی، پزشک شما از ابزاری شبیه به تیغ اصلاح برای خراش دادن به سطح پوست شما استفاده می‌کند.
• بیوپسی پانج. در زمان بیوپسی پانج، پزشک شما از یک ابزار گرد برای برداشتن بخش کوچکی از لایه های عمیقتر پوست شما استفاده می‌کند.
• بیوپسی شکافی. در زمان بیوپسی برشی، پزشک شما از یک تیغ جراحی برای خارج کردن ناحیه کوچکی از پوست استفاده می‌کند. ممکن است برای بستن ناحیه بیوپسی با توجه به ناحیه پوستی برداشته شده، نیاز به بخیه داشته باشید.
• بیوپسی برشی. در زمان بیوپسی برشی، پزشک کل برجستگی یا کل ناحیه غیرعادی پوست را برمی دارد. احتمال دارد برای بستن ناحیه بیوپسی نیاز به بخیه داشته باشید.

پیش از عمل بیوپسی برای بی حسی محل آن از مواد بی حس کننده استفاده می‌شود.

بیوپسی از طریق جراحی

اگر سلول‌های مورد نظر از طریق عمل‌های بیوپسی قابل دسترس نباشند یا اگر نتایج بیوپسی قانع کننده نباشند ممکن است پزشک شما بیوپسی از طریق جراحی را پیشنهاد دهد.

در حین بیوپسی از طریق جراحی، یک جراح در پوست شما برش ایجاد می‌کند تا به ناحیه سلول‌های مشکوک برسد. نمونه‌هایی از جراحی‌های بیوپسی شامل برداشتن توده‌های برجسته سینه برای تشخیص سرطان سینه و جراحی برای برداشتن غده‌های لنفاوی به دلیل لنفوم احتمالی می‌شود.

عمل‌های جراحی بیوپسی برای برداشتن بخشی از سلول‌های ناحیه غیرعادی (بیوپسی شکافی) یا برای برداشتن کل ناحیه سلول‌های غیرعادی (بیوپسی برشی) استفاده می‌شوند.

پیش از عمل بیوپسی برای بی حسی محل آن از مواد بی حس کننده استفاده می‌شود. در برخی از عمل‌های بیوپسی ممکن است نیاز به بیهوشی عمومی باشد تا شما در حین عمل بیهوش باقی بمانید. ممکن است از شما بخواهند تا برای بررسی‌های بیشتر پس از جراحی در بیمارستان بستری شوید.

بررسی نتایج بیوپسی

پس از آن که پزشک شما یک نمونه از بافت را برداشت نمونه بافتی برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. ممکن است نمونه با مواد شیمیایی تیمار شود یا منجمد و به قطعات نازک برش داده شود. این قطعات روی اسلایدهای شیشه‌ای قرار می‌گیرند، رنگ آمیزی می‌شوند تا میزان کنتراست آنها بالا رود و سپس با میکروسکوپ به تجزیه و تحلیل بافت می‌پردازند.

این نتایج به تشخیص پزشک شما کمک می‌کنند که آیا سلول‌های بافت ارسال شده سرطانی هستند یا خیر. اگر سلول‌ها سرطانی بودند، نتایج بیوپسی به پزشک شما خواهند گفت که منشاء سرطان – نوع سرطان چه بوده است.

یک بیوپسی همچنین به پزشک شما در تشخیص این که سرطان شما تا چه حد تهاجمی است – و در چه درجه‌ای قرار دارد کمک می‌کند. درجه سرطان گاهی به صورت اعداد مقیاسی بین 1 تا 4 بیان می‌شود و مشخص می‌کند سلول‌های سرطان در زیر میکروسکوپ چگونه به نظر می‌رسند.

سرطان‌های درجه پایین (درجه 1) معمولا کمترین حالت تهاجمی را دارند و سرطان‌های درجه بالا (درجه 4) معمولا تهاجمی ترین حالت را تشکیل می‌دهند. این اطلاعات به انتخاب گزینه های درمانی کمک می‌کنند. آزمایش‌های اختصاصی دیگر روی سلول‌های سرطان نیز می‌توانند به انتخاب گزینه‌های درمانی کمک کنند.

در موارد خاص، مثلا در حین جراحی، یک آسیب شناس نمونه سلول‌ها را فورا آزمایش می‌کند و نتایج برای جراح شما در عرض چند دقیقه آماده می‌شود. اما در بیشتر موارد، نتایج بیوپسی در عرض چند روز آماده می‌شوند. برخی از نمونه‌ها زمان زیادی برای تجزیه و تحلیل لازم دارند. از پزشک خود سوال کنید که چند روز باید منتظر دریافت نتایج بیوپسی خود بمانید.