آمار سرطان در ایران: شایع ترین انواع سرطان

چند نفر در دنیا، سالانه بر اثر سرطان می‌میرند؟ آمار افرادی که بعد از درمان سرطان زنده می‌مانند، چقدر است؟ آیا هر سرطانی به معنی تضعیف کیفیت زندگی است یا درمان سرطان می‌تواند افراد را به زندگی نرمال برگرداند؟ دانستن پاسخ این سوالها و البته آمارهای سرطان (چه در ایران و چه در کل دنیا) به متخصصان و درمانگران کمک می‌کند که از جمعیت‌ها در برابر این بیماری محافظت کنند و در مورد درمان‌هایی تحقیق کنند که روز به روز تاثیرگذارتر و موفق‌تر می‌شوند.

در ایران، سرطان معده به عنوان کشنده‌ترین سرطان سالانه تعداد زیادی از هموطنان ما را درگیر می‌کند و البته باعث می‌شود جانشان را از دست بدهند. در این مطلب سرطان معده و انواع دیگر سرطان را بررسی می‌کنیم و آمارهایی در مورد ایران ارائه می‌دهیم.

شایع‌ترین انواع سرطان در ایران کدام‌ها هستند؟

در ایران، سرطان معده شایع‌ترین و متاسفانه کشنده‌ترین سرطان محسوب می‌شود و در میان پنج سرطان شایع کشور هم هست. این پنج مورد، این‌ها هستند:

• سرطان معده
• سرطان پوست
• سرطان روده بزرگ
• سرطان سینه
• سرطان تیروئید

اما این سرطان‌ها در همه مناطق ایران و بین زنان و مردان به صورت مساوی اتفاق نمی‌افتند.

مردان ایرانی در این استان‌ها بیشتر دچار می‌شوند:

• سرطان معده: زنجان، خراسان شمالی، اردبیل
• سرطان پروستات: فارس، یزد، تهران
• سرطان روده بزرگ: سمنان، یزد، تهران
• سرطان مثانه: یزد، کرمان، آذربایجان غربی
• سرطان ریه: آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کرمان
• سرطان خون: یزد، کرمانشاه، اصفهان
• سرطان سیستم اعصاب: آذربایجان غربی، زنجان، یزد
• سرطان مری: خراسان شمالی، گلستان، زنجان
• سرطان غدد لنفاوی: خوزستان، یزد، کرمانشاه
• سرطان حنجره: کرمان، خراسان شمالی، خراسان جنوبی

به گفته معاون تحقیقات وزیر بهداشت، سه استان یزد، زنجان و آذربایجان غربی بیشترین آمار ابتلا به سرطان را در بین استان‌های ایران دارند.

زنان ایرانی در این شهرها، بیشترین آمارهای ابتلا به انواع سرطان را دارند:

• سرطان سینه: تهران، سمنان، یزد
• سرطان روده بزرگ: سمنان، یزد، تهران
• سرطان معده: آذربایجان شرقی، اذربایجان غربی، زنجان، اردبیل
• سرطان تیروئید: یزد، چهار محال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد
• سرطان خون: اصفهان، اردبیل، یزد
• سرطان ریه: آذربایجان غربی، آذربایجان غربی، بوشهر
• سرطان سیستم اعصاب: یزد، آذربجان غربی، زنجان
• سرطان مری: خراسان شمالی، زنجان، گلستان
• سرطان تخمدان: سمنان، یزد، تهران
• سرطان رحم: یزد، زنجان، تهران

سرطان سینه در ایران

در سال 2006 (1384) مطالعه‌ گستردهای در مورد سرطان سینه در ایران انجام شد که آمارهای آن دقیق و مشخص بودند. در این مطالعه، نشان داده شد که از هر صد هزار ایرانی، بیست و چهار نفر سرطان سینه داشتند. این روزها اما آمارها کمی متفاوت هستند. در سال 1398، افسانه اقبال‌ نیا مؤسس کمپین آگاهی، پیشگیری و مبارزه با سرطان سینه گفت که در هر 40 دقیقه، یک زن ایرانی به سرطان سینه مبتلا می‌شود (البته که مردان هم این سرطان را می‌گیرند اما آمارشان خیلی پایین‌تر است).  این آمار یعنی هشت درصد جمعیت زنان ایرانی به سرطان سینه مبتلا هستند. موضوعی که این آمار را ناامیدکننده می‌کند این است که از هر هشت زن، دو نفر به این بیماری مبتلا هستند.

سرطان سینه یکی از انواع سرطان است که دیر و سخت تشخیص داده می‌شود. این روزها آموزش خود مراقبتی و البته چکاپ‌های منظم، می‌توانند کمک کنند که زنان بیشتری به صورت زودهنگام سرطان را در بافت سینه خود تشخیص داده و مورد درمان قرار بگیرند. آمار مرگ و میر با این کار می‌تواند تا حدود زیادی پایین بیاید. اگر می‌خواهید بدانید که چطور می‌شود در خانه، دقیق و صحیح سینه را برای تشخیص توده سرطانی معاینه کرد، این مطلب را در پلینیک مطالعه کنید.

سرطان معده، کشنده‌ترین سرطان در ایران

وقتی سلول‌های دیواره معده دچار تقسیم و رشد بیش از اندازه می‌شوند، سرطان معده یا stomach cancer به وجود می‌آید. سرطان معده معمولا به دیگر اندام‌های شکمی هم گسترش پیدا کرده و متاستاز می‌دهد. با وجود این که دلیل ایجاد سرطان معده هنوز نامشخص است، این سرطان در افرادی که رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز و فراوری شده، روغن و فست فود دارند بیشتر دیده می‌شود و به همین دلیل اولین توصیه متخصصان برای پیشگیری از آن کاهش مصرف این نوع غذاها و افزایش میوه، سبزیجات و غلات کامل در رژیم غذایی است. سرطان معده در ایران، اولین -و از پنج سرطان- کشنده محسوب می‌شود.

آمارها می‌گویند که سالانه حدود ده هزار و پانصد مورد سرطان "جدید" در کشور ما تشخیص داده می‌شوند. این یعنی از هر صد هزار ایرانی، صد و پنجاه و هشت نفر سرطان معده می‌گیرند. در ایران، مردان بیشتر از زنان به این سرطان دچار می‌شوند. به صورت تقریبی، از هر ده هزار مورد سرطان، هفت هزار نفر مرد هستند و سه هزار نفر زن.

سرطان معده در ایران در چه مناطقی رایج‌تر است؟

با وجود شایع بودن سرطان معده در ایران، بعضی از مناطق بیشتر از بقیه درگیر آن می‌شوند. شمال غرب، پرخطرترین منطقه از این نظر در ایران است. اردبیل، زنجان، خراسان شمالی، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و خراسان رضوی شش منطقه پرخطر محسوب می‌شوند. افراد زیر چهل ساله در ایران، معمولا کمتر به سرطان معده دچار می‌شوند و شیوع آن در سنین بالاتر از پنجاه بیشتر است. مردان بیشتر بین شصت تا شصت و چهار و زنان اغلب در بین سنین شصت و پنج تا شصت و نه سالگی سرطان معده می‌گیرند.

به طور کلی، هفتاد و پنج تا هشتاد و پنج ساله‌ها بیشتر از بقیه گروه‌های سنی در ایران دچار سرطان می‌شوند. شاید با وجود همه آمارهایی که در این مطلب ارائه کردیم، فکر کنید که ایران میانگین بالاتری در ابتلا به سرطان – نسب به منطقه- دارد. اما دکتر رضا ملک‌زاده، معاون تحقیقات و فناوری و نایب رئیس کمیته ملی مدیریت سرطان وزارت بهداشت، در این مورد آمار دیگری ارائه میدهد. به گفته او، میزان بروز سرطان هم در مردان و هم در زنان ایرانی نسبت به منطقه و کل جهان کمتر است. میانگین آمار جهانی سرطان در مردان 219 در هر 10000 نفر است و در زنان، 198 نفر در همین تعداد. این عدد در ایران در مردان 155 نفر و در زنان 128 نفر در 10000 نفر است.

بعد از بیماری‌های قلبی و عروقی و ایست و سکته قلبی (عامل مرگ 43% از افراد)، سرطان دومین علت مرگ در دنیا محسوب می‌شود.